Zamek krzyżacki w olsztynku na mazurach. Poznaj mazury
Informator o warmii i mazurach
  • Moje ogłoszenia noclegi mazury
  • Kontakt noclegi mazury
  • Dodaj ogłoszenie noclegi mazury

Strona główna > Atrakcje turystyczne > ZAMEK KRZYŻACKI W OLSZTYNKU

ZAMEK KRZYŻACKI W OLSZTYNKU

ZAMEK  KRZYŻACKI  W  OLSZTYNKU          
 
Zamek wzniesiono w lata 1350-1366 na polecenie komtura ostródzkiego, Günthera von Hohenstein. Gdy budowla była ukończona, gościł w jej murach wielki mistrz zakonu krzyżackiego, Winrich von Kniprode, z całą swoją świta.
Zamek powstał na planie regularnego czworoboku; trzy boki stanowiły wysokie, murowane budynki, czwarty bok od strony miasta – to mur obronny z bramą wyjazdową i wysoką wieżą. Brukowany dziedziniec, na którym stała studnia, był zamknięty od północy dużym domem mieszkalnym. Przy bocznych skrzydłach znajdowały się krużganki komunikacyjne. Partia fundamentowa została zbudowana z kamieni polnych, górne partie zaś z gotyckiej cegły. Mury miały około 2 m grubości i były wewnątrz wypełnione gruzem. Przy zachodnim skrzydle, w miejscu stykającym się z głównym budynkiem, wznosiła się okrągła wieża; obecnie już nie istnieje. Na szczytowej ścianie głównego budynku jeszcze dziś widoczne są dwa granitowe kamienie, podtrzymujące prawdopodobnie tzw.  gdanisko,  czyli  średniowieczną  ubikację.
          
  Zgodnie z informacją Maxa Toeppena zamek miał dwa poziomy piwnic, z których dolny został zasypany w XIX wieku; górny poziom zachował się w bardzo dobry stanie do obecnych czasów. Piwnice te mają sklepienia krzyżowo-żebrowe, żebra o przekroju prostokąta wspierają się na środkowym filarze. Skrzydła są jednotraktowe, z korytarzem od strony dziedzińca. Otwory okienne były kiedyś inne, poprzerabiano je podczas przebudowy w XIX wieku. Mają kształt prostokąta zwieńczonego z ostrym łukiem bądź też odcinkiem koła. Zachowały się fragmenty portali i okien gotyckich. Całość zespołu zamkowego otaczały mury obronne z basztami i narożnikami. Wokół biegła głęboka fosa, a po stronie wewnętrznej murów obronnych, od strony wschodniej, odkryte koryto rzeki Jemiołówki. Budynki zamkowe były kiedyś wyższe od obecnych przynajmniej o jedną kondygnacje. Oprócz pomieszczeń mieszkalnych dla urzędników zakonnych, załogi i służby mieściły się w zamku kaplica, refektarz, łaźnia, zbrojownia, magazyny, stajnie oraz obory dla trzody.
Zamkiem zarządzała burgrabia, jako ekonom i organizator obrony, ponadto rezydował tu urzędnik komornictwa, który sprawował władzę sądowniczą i pobierał podatki. W okresie wojen polsko-krzyżackich doszło do częściowego zniszczenia budowli, ale niebawem szkody te naprawiono i zamek ze swymi murami znalazł się w obrębie systemu obronnego miasta.
        
    Po likwidacji zakonu krzyżackiego, utworzono w Olsztynku starostwo (das Hauptami Hohenstein), na którego czele stał starosta urzędujący na zamku w imieniu księcia. Przetrwało ono do 1610 roku. Od czasu rozwiązania Zakonu zamek przeszedł pod zarząd miejski. W okresie wojen szwedzkich w zamku urządzono zbrojownię. Z wielkich kataklizmów – pożarów i wojen, zamek wyszedł obronną ręką, niestety, brakowało pieniędzy na jego konserwację i remont. W XIX wieku przystąpiono do renowacji zrujnowanych pomieszczeń, adaptując je na potrzeby szkolnictwa. W latach 1845 – 1857 w wyremontowanych salach zamkowych istniało progimnazjum, które staraniem Maxa Toeppena przekształcono w pełne gimnazjum. W 1895 roku rozwiązano gimnazjum, a w następnym utworzono seminarium nauczycielskie. W latach 1926 – 1945 powtórnie działało w murach zamkowych gimnazjum zwane Behringschule.
      
  Budynki zamkowe ocalały z pożogi drugiej wojny światowej. Jedynie wyposażenie szkoły zostało całkowicie rozgrabione. Sale lekcyjne wykorzystano na potrzeby szkoły krawieckiej, która istniała przez kilka lat. Po likwidacji szkoły przez rok użytkownikiem obiektu był POM, a następnie jednostka wojskowa. Wojsko odnowiło cały budynek i w dobrym stanie przekazało władzom miasta. Przez cały rok pomieszczenia zamkowe stały puste bez należytego nadzoru, co spowodowało znaczną dewastację obiektu.                W 1956 roku po kilku miesiącach prac remontowych umieszczono tu liceum na bazie szkoły podstawowej. Tego typu szkoła funkcjonowała do 1964 roku. W listopadzie 1961 wybuchł pożar powodując poważne straty. Spłonął dach główny, a w trakcie gaszenia ognia woda zalała piętro i parter. Trzeba było odbudować całą górę szkoły i założyć nowy dach. Liceum ogólnokształcące działało tu do 1974 roku, wówczas zostało przeniesione do nowego budynku szkolnego przy ulicy Ostródzkiej. Od tego momentu jedynym użytkownikiem pomieszczeń zamkowych jest Zespół Szkół, a cały obiekt jest najcenniejszym zabytkiem czternastowiecznej architektury w mieście.

Opracowanie: Na  podstawie  danych  serwisu  miasta  i  gminy  Olsztynek  www.olsztynek.pl

©2024 PoznajMazury.pl